As part of this year’s Novena in honour of it’s Patron Saint, St George’s Parish has just unveiled four new paintings by young Gozitan artist Manuel Farrugia and inspired by the Acts of Mercy, as part of its ongoing project Fejn hu ħuk?
Read here a full description (in Maltese) of the main figures and symbolism in these four paintings, which now hang in two of the smaller domes in the side aisles of the church.
***
IL-BARRANI
“Kont barrani u lqajtuni” (Mt 25:35)
Din il-pittura hi r-raba’ waħda minn sett ta’ tmienja maħduma minn Manuel Farrugia għal waħda mill-Koppletti tal-Bażilika Ġorġajna u li jissimbolizzaw l-Opri tal-Ħniena; is-sebgħa tradizzjonali flimkien mal-opra “Ħu ħsieb id-dar komuni” li żied il-Papa Franġisku.
Il-Barrani
Fiċ-ċentru tal-pittura hemm il-figura tal-barrani, li għandha bħal dija wara rasha. Dan mhux għax hi figura ta’ qaddis, iżda għaliex il-kliem ta’ Ġesù hu ċar: “Jien il-barrani, u int x’se tagħmel? Dak kollu li għamilt mal-iżgħar fost dawn ħuti għamiltu miegħi”. Allura l-barrani hu Kristu li jridni nilqgħu. Il-barrani se jagħtini l-grazzja niltaqa’ ma’ Kristu. B’sinjal u stqarrija ċara, il-fattizzi tal-figura tal-barrani f’din il-pittura huma ta’ Lassana Cisse, ir-raġel li fis-6 ta’ April 2019 inqatel kiesaħ u biered f’pajjiżna għal motivi razzjali, għax hu barrani. Hi stqarrija li l-komunità Kristjana ma tistax ma tiddefendix lill-barrani. Lassana jiġbor taħtu lil dawk kollha madwar d-dinja li għal xi raġuni huma meqjusa barranin, fosthom nies ta’ razza jew etnija differenti, nies b’orjentament differenti, nies b’differenza fl-intelliġenza u l-abbiltà, persuni u Nsara ppersegwitati minħabba r-reliġjon.
Il-figura tal-Knisja
Fin-naħa tal-lemin tal-pittura hemm il-figura tal-Knisja fil-persuna tas-saċerdot li qiegħed bejn jgħannaq u bejn jerfa’ lill-barrani. Dettall importanti hu l-bieb tal-bronż imbexxaq tal-Bażilika ta’ San Ġorġ fl-isfond tas-saċerdot. Il-komunità Kristjana trid toħroġ barra mill-kumdità tal-ħitan tal-knisja biex tilqa’ l-barrani. Lill-barrani ma tilqgħux billi ġġiegħlu jidħol fejn int komdu int, iżda billi timxi fuq l-eżempju ta’ Kristu. Kristu salva lill-bniedem billi ħalla s-Sema u ħa l-ġisem u sar bniedem bħalu. Kristu ħa t-triq id-diffiċli, iżda l-unika waħda li twassal għal bidla vera.
Il-figura tas-soċjetà
Is-soċjetà hi rraffigurata fil-figura tal-mara fuq in-naħa tax-xellug. Il-mara qed tħares lejn il-mowbajl u tara l-aħbar tal-barrani. Fil-fatt fuq l-mowbajl hemm ir-ritratt tal-figura ċentrali. Aħna ngħixu f’soċjetà li tara lill-ieħor permezz tal-midja soċjali. Ħafna drabi naraw lil ħaddieħor u lill-barrani kif jiġi rrakkontat lilna u qatt ma nsiru nafuh verament bl-istorja tiegħu, bl-emozzjonijiet u bix-xewqat tiegħu. Is-soċjetà għandha għażla quddiemha: jew ‘tiskrollja’ ’l fuq u tinjora l-barrani waqt li tara xi ħaġa oħra, jew inkella taġixxi!
***
IL-ĦABSI U L-VITTMA
“Kont il-ħabs u ġejtu żżuruni” (Mt 25:36)
Din il-pittura hi s-sitt waħda minn sett ta’ tmienja, xogħol Manuel Farrugia, li jissimbolizzaw l-Opri tal-Ħniena: is-sebgħa tradizzjonali flimkien mal-opra “Ħu ħsieb id-dar komuni” li żied il-Papa Franġisku.
Il-Ħabsi u l-Vittma
Fiċ-ċentru tal-pittura hemm il-figura tal-ħabsi ’l ġewwa mill-grada tal-ħabs. Il-pittur ħareġ b’mod intens il-wiċċ li juri sens ta’ qsim il-qalb. Meta wieħed jarah mill-qrib jinnota demgħa kbira nieżla f’nofs wiċċu. Iżda jekk naħsbu ftit fil-fatt ma nafux eżatt għalfejn hu ddispjaċut. Il-Mulej ma jispeċifikax x’tip għandu jkun il-ħabsi li għandna naqdu, jekk hux niedem jew le, jekk hux innoċenti jew ħati. Hu Kristu biss li jagħraf fil-verità l-qalb tal-bniedem. L-idejn marbuta bil-ktajjen jidher ċar li qed jitolbu ħniena. Il-ħabsi minkejja l-kruha taċ-ċella u l-irbit tiegħu għandu d-dija wara rasu għaliex il-Mulej qalilna: “Jien il-ħabsi. U int x’se tagħmel?”.
Dettall importanti fil-figura tal-ħabsi hi l-qalb tnixxi d-demm minn taħt il-libsa. Il-ħabsi qatt ma jista’ jinfired mill-vittma. Il-ħabsi ħafna drabi hu nnifsu hu vittma. U l-vittma tal-ħażen ta’ ħaddieħor ħafna drabi tgħix fil-ħabs tal-esperjenza negattiva li mmarkatha. Dawn il-feriti ħafna drabi huma moħbija. Hu għalhekk li din il-figura ċentrali tissimbolizza kemm il-ħabsi u kemm il-vittma għaliex it-tnejn li huma marbutin għalkemm b’mod differenti. U lil Kristu nsibuh f’kulma nagħmlu magħhom.
Il-figura tal-Knisja
Fin-naħa tal-lemin tal-pittura hemm il-figura tal-Knisja rrappreżentata mis-saċerdot. Il-Knisja trid twassal l-imħabba ta’ Kristu f’kull post. Ma jeżisti l-ebda post li jista’ jkun bogħod mill-ħniena u l-imħabba ta’ Alla. U għalhekk il-Knisja għandha tkun anki fil-ħabs. Fil-fatt l-artist ipoġġi lis-saċerdot fiċ-ċella mal-ħabsi u mhux barra mill-grada. Hi l-immaġni ta’ Kristu li biex jeħles lill-bniedem sar ħabsi hu. Biex tgħin lill-bniedem il-Knisja trid timxi miegħu u tidħol fil-ħajja tiegħu.
L-id merfugħa tas-saċerdot flimkien mal-istola l-vjola juru l-qawwa tas-Sagrament tal-Maħfra li jeħles il-qalb tal-ikbar midneb. Is-saċerdot qiegħed proprju fil-mument tal-assoluzzjoni fejn minkejja kollox dak li jgħodd mhux x’jaħsbu l-oħrajn, iżda x’jaħseb Alla dwar il-bniedem: “Jien naħfirlek”.
Il-figura tas-soċjetà
Is-soċjetà tidher bħala raġel li qiegħed ’il barra miċ-ċella b’ċavetta f’idu. Iċ-ċavetta ma nafux eżatt x’se jsir minnha għax l-għażla hi f’idejna. Is-soċjetà tista’ tiddeċiedi, kif nisimgħu ħafna drabi, li ssakkar lill-ħabsi u tarmi ċ-ċavetta. Is-soċjetà tista’ tagħti ċ-ċavetta tal-ħelsien u l-maħfra soċjali lill-ħabsi. Is-soċjetà tista’ tagħti l-opportunità ta’ ħajja ’l barra mill-ħabs lill-ħabsin li ħarġu, lill-familji tal-ħabsin u lill-vittmi. Is-soċjetà tista’ wkoll tinduna li l-ħabsin huma xi ftit il-frott tagħha. Iċ-ċavetta tal-ħabsi u l-vittma huma f’idi u f’idek. L-għażla f’idejna!
***
IL-MEJJET
“Il-mejtin tiċħdilhomx il-ħniena tiegħek” (Sir 7:33)
‘Il-Mejjet’ hi s-seba’ pittura minn sett ta’ tmienja, xogħol Manuel Farrugia, li tissimbolizza l-Opri tal-Ħniena “Idfen il-mejtin”.
Il-Mejjet
Il-mewt hi ġrajja fundamentali fil-ħajja tal-bniedem. Iżda għall-Kristjan il-mewt m’għandhiex l-aħħar kelma. Il-figura ċentrali tal-pittura turi l-bniedem mejjet u mitluq. Il-kulur pallidu juri li l-mewt ġa seħħet u dan hu l-mument fejn qed jiġi mqandel. Il-mejjet minn qaddu ’l fuq hu mingħajr ħwejjeġ biex juri l-faqar u l-fraġilità tal-bniedem li quddiem il-mewt xejn minn dak li kien jew milli kellu f’ħajtu ma jista’ jipproteġih.
L-għajnejn tal-figura ċentrali naturalment huma magħluqin. Wara r-ras tal-mejjet hemm ileħħ id-deheb tal-preżenza ta’ Alla fil-bniedem f’din il-ġrajja kruċjali. Fl-Iskrittura nsibu diversi ġrajjiet li juruna li l-ġisem mejjet għandu jiġi meqjum. Insibu l-ġrajja ta’ Tobit li b’riskju għal ħajtu jidfen il-mejtin. Insibu d-difna ta’ Ġwanni l-Battista mid-dixxipli, id-difna u l-qawmien ta’ Lazzru, id-difna ta’ Ġesù minn Ġużeppi minn Arimatija, u d-difna ta’ Stiefnu. Il-qima mhix biss lejn il-ġisem tal-bniedem xbieha ta’ Alla u tempju tal-Ispirtu s-Santu, iżda wkoll lejn il-ħajja tal-bniedem li ma tmut qatt.
Il-figura tal-Knisja
Fin-naħa tax-xellug tal-pittura, is-saċerdot jidher qed jgħin fid-difna tal-mejjet. Is-saċerdot li jakkumpanja lill-persuni tul ħajjithom iqawwihom bis-sagramenti u jgħinhom jaslu biex iħarsu b’fidi u tama lejn l-eternità. Dettall importanti f’din il-pittura hu li filwaqt li fil-pitturi l-oħra l-figura ċentrali qed tħares direttament lejn l-ispettatur biex tgħaddi l-messaġġ, din id-darba l-mejjet ma jistax jagħmel dan. Il-Knisja hi dik li tieħu dan il-post u titkellem għalih. Hi l-Knisja li titlob għall-mejtin, toffri s-sagrifiċċju tal-Ewkaristija għal ruħhom, kif ukoll tfakkar lis-soċjetà biex titlob u tqim il-mejtin. Għalhekk il-ħarsa tas-saċerdot qiegħda direttament lejk u lejja li nħarsu lejn il-pittura. Barra minn hekk, il-Knisja għandha l-missjoni li tgħin lis-soċjetà tagħti sens lill-mewt u allura tgħin fi proċess veru ta’ bereavement mibni fuq il-fidi fil-qawmien.
Il-figura tas-soċjetà
Is-soċjetà hi rraffigurata bħala raġel li qed jerfa’ l-mejjet. Iżda din il-pożizzjoni tista’ tkun ambigwa. Dan għaliex wieħed jista’ jaraha bħala soċjetà li trid teħles u tiġri tneħħi minn quddiemha r-realtà tal-mewt. Il-bniedem jagħmel minn kollox biex ma jaħsibx u ma jarax il-mewt biex hekk jilludi ruħu li hu alla. Fil-fatt il-bniedem jipprova jgħatti u jaħbi kull sinjal ta’ limitu fiżiku u ta’ xjuħija.
Iżda l-pożizzjoni tas-soċjetà tista’ tidher ukoll bħala soċjetà li terfa’ l-piż li ġġib magħha kull mewt u tkompli tgħin bit-talb għall-mejjet. Il-Mulej qed jgħidilna: “Jien hu l-mejjet, u int?”. Il-pożizzjoni li se tieħu s-soċjetà f’din il-pittura tiddependi minni u minnek!
***
IL-ĦOLQIEN
“U l-Mulej Alla ħa lill-bniedem u qiegħdu fil-ġnien tal-Għeden biex jaħdmu u jħarsu” (Ġen 2:15)
Fl-2016 il-Papa Franġisku żied it-tmien Opra tal-Ħniena dwar il-kura tal-ambjent: “Ħu ħsieb id-dar komuni”. Din żdiedet mas-sebgħa tradizzjonali.
Il-Ħolqien
Il-ħolqien f’din il-pittura hu rrappreżentat permezz tal-art, il-muntanji, il-baħar, is-siġar u t-tjur li jirrappreżentaw l-ispeċi kollha tal-ħolqien. Fiċ-ċentru hemm tifla innoċenti li tirrappreżenta lill-bniedem li fih tinġabar is-sintesi u l-milja tal-ħolqien. Wara li għamel il-ħolqien, Alla ħares u ra li kollox kien tajjeb. Wara li ħalaq lill-bniedem xbieha tiegħu, Alla ħares lejn dak kollu li għamel u ra li kollox kien tajjeb ħafna.
Il-fatt li bħala figura l-artist poġġa tifla żgħira jrid juri li quddiemha għad għandha futur ta’ ħajja. L-għajnejn tat-tifla qed iħarsu dirett lejn min iħares lejn il-pittura. L-idejn qegħdin miftuħa biex jilqgħu. Iżda fil-ħolqien hemm kuntrast: hemm l-ambjent sabiħ li iktar ma tinżel ’l isfel jisfuma fi tkissir, kruha u ħmieġ. Dan hu rrappreżentat permezz tal-blokki tal-konkrit, swidija taż-żejt u plastik. Alla mill-kaos ħalaq is-sbuħija, filwaqt li l-bniedem bid-dnub, l-egoiżmu u r-rebgħa, mis-sbuħija jkisser u jġib il-kaos. L-idejn tat-tifla huma bħal miżien bejn l-armonija tal-ħolqien u l-kaos tat-tifrik tiegħu.
Il-figura tal-Knisja
Il-ħolqien sar bil-kelma ta’ Alla. Il-Ġenesi jgħid: “U qal Alla: ‘Ħa jkun id-dawl’. U d-dawl sar” (1:3). Iżda l-bniedem dineb u beda jeqred is-sbuħija. Warrab il-Kelma ta’ Alla u emmen il-gidba tax-xitan. Minkejja dan, Alla ma telqux iżda permezz ta’ Ġesù, il-Kelma li ħadet il-ġisem, reġa’ wasslu għat-tiġdid tal-ħolqien. Għalhekk il-Knisja tidher fil-mument li s-saċerdot jifrex idejh fuq il-ħobż u l-inbid u jitlob lil Alla biex iqaddishom bl-Ispirtu tiegħu. L-Ispirtu hu dak li jagħti l-ħajja u jġedded il-wiċċ tal-art. Il-Knisja hi u tiċċelebra s-sagrifiċċju tal-Ewkaristija, waqt li tinqeda bl-istess elementi naturali tal-ħolqien, tfakkar u tgħix il-ħolqien ġdid li ġab Kristu bil-ħajja l-mewt u l-qawmien tiegħu. Il-Knisja tfakkar lid-dinja li l-iskop tal-ħolqien hu l-eternità meta kollox jinġabar taħt ras waħda li hu Kristu. Għax x’sens fiha tgħix jekk it-tmiem hu l-mewt u m’hemm xejn wara? Fil-fatt id-dawl fuq wiċċ it-tifla jaqa’ proprju min-naħa tal-lemin.
Il-figura tas-soċjetà
Il-figura tas-soċjetà tilgħab fuq il-ħarsa. Dan għaliex il-kelma tħares jista’ jkollha ħafna tifsiriet. F’din il-pittura l-wiċċ tas-soċjetà, b’mod speċjali l-għajnejn, jidhru b’mod ċar. Is-soċjetà qiegħda tħares minn wara. Is-soċjetà trid tagħżel x’tip ta’ ħarsa titfa’. Tista’ tħares biex sempliċiment tammira mingħajr fidi. Tista’ tħares fis-sens li tipproteġi l-ħolqien. Tista’ tħares b’għajnejn ta’ ħalliel biex tisraq u tabbuża mill-ħolqien. Tista’ tħares lejn il-ħolqien u tilmaħ fih il-preżenza ta’ Alla, li tilħaq il-milja tagħha fis-sagrifiċċju tas-salib. Mit-tip ta’ ħarsa li nagħżlu jien u int jiddependi x’se nagħtu lill-ġenerazzjoni li ġejja. L-idejn tat-tifla jistgħu jimtlew bil-ħolqien sabiħ jew inkella bil-kaos u l-ħmieġ.